Zambiaanse onderzoeksboerderij zoekt vrijwilligers, studenten en mobieltjes

surveying the land at the research farm, Zambia 2022. copyright Klaartje Jaspers

Eind januari is het zover: samen met een paar studenten, vertrekt Mobile Orchards naar Zambia om daar te gaan werken aan een bosboerderij waar we gaan onderzoeken hoe je het bos, haar gebruikers en de lokale voedselvoorziening kan beschermen. Wie mee of wil bijdragen, kan contact opnemen met klaartje@mobileorchards.com

Het stuk land waarop we aan de slag gaan, ligt in de buurt van dorpen die snel uitbreiden. Het maakt deel uit van het zogenaamde ‘miombo’- bos dat een groot deel van centraal en zuidelijk Afrika domineert. Een deel ervan is eerder gekapt en afgebrand voor landbouw, en verlaten nadat de grond zodanig verarmd was dat de gebruiker naar het volgende stuk land vertrok. Voor veel boeren werkt dat systeem nog wel, maar naarmate de bevolkingsdruk toeneemt, heeft het bos daar steeds meer van te lijden. 

Onderzoeksboerderij
Om te voorkomen dat het resterende miombo-bos verder verdwijnt, willen we onderzoek doen naar vormen van boslandbouw die voldoende mensenvoedsel opbrengen en tegelijk de bestaande biodiversiteit beschermen. Niet door het land kaal te kappen en er nieuwe rijen bomen en gewassen neer te zetten, maar door gebruik te maken van wat er al is. 

Begin 2023 vertrekken we naar Zambia om te kijken wat het land nou precies te bieden heeft. We tellen bomen, zetten een huisje neer voor de nieuwe beheerder, en geven lokale medewerkers een telefoon waarmee ze het bestaande bos en de nieuwe gewassen de komende jaren kunnen monitoren en registreren. 

Door de grond te verrijken met mulch van afgevallen bladeren en de stikstofbinding van gewassen als meerjarige vlinderbloemigen als duivenerwtjes, moet de opbouw van een vruchtbare bodem versneld worden. Nieuwe gewassen worden geplant langs greppels die het regenwater vast houden. 

Daarnaast gaan we kijken of we op het hoogste punt van het land een bassin of vijver kunnen aanleggen waarmee jonge planten ook in het droge seizoen bewaterd kunnen worden. Die wateropvang kan gevuld worden met het hemelwater van een doorzichtig dak waaronder bosproducten als fruit en paddenstoelen gedroogd kunnen worden. 

Lokale kennis

De kennis die nodig is om in kaart te brengen welke bomen, planten en paddenstoelen het land nu al te bieden heeft, moet van lokale bosgebruikers komen. Zij weten niet alleen wat wat is, maar ook wat je daarmee kan doen. Samen met hen hoopt de onderzoeksboerderij een bosregister aan te leggen. Alle grote en waardevolle bomen worden van een label met nummer voorzien, gemonitord en geregistreerd. Met hulp van vrijwilligers en studenten worden zeldzame, bedreigde of anderszins waardevolle soorten in kaart gebracht.

Daarnaast gebruikt de onderzoeksboerderij dezelfde methodes die voedselbosbouwers in Nederland ook gebruiken: we maken er elk jaar een inschatting van de biodiversiteit in de kruidlaag, de CO2-opslag in de bomen, de samenstelling van de grond en de activiteit van de bodembeestjes. Door die kennis te combineren met de oogst die het land de komende jaren oplevert, testen we hoe je kan verdienen aan een miombo-bos dat je niet omkapt, maar laat staan. Die kennis wordt vervolgens gedeeld met lokale boeren die minder mogelijkheden hebben met hun land en tijd te experimenteren. 

Cash-crops

De eerste ‘cash-crops’ die we willen uitproberen zijn doorlevende groenten als snijbiet, boomkool en duivenerwten. Daarnaast gaan we kijken wat het potentieel van bestaande bosproducten als honing, paddestoelen en rupsen is, en planten we bomen en kruiden die zowel op korte als op lange termijn een goede oogst zouden kunnen opleveren. Denk daarbij aan verschillende soorten bananen, maar ook aan fruitbomen en bijzondere inheemse houtsoorten.

Wil je helpen met het opzetten van de Zambiaanse bosboerderij? Dat kan! Wie tussen 25 januari en 12 februari (of langer) tijd heeft, kan zich aansluiten als vrijwilliger of student. Voor bescheiden accommodatie in de buurt van de bosboerderij wordt gezorgd. Daarnaast kan je ook materieel bijdragen, bijvoorbeeld met het inleveren van nog werkende mobieltjes met GPS, camera en Google-sheets.  Woon je in Zambia? Dan zijn fietsen en gereedschap ook van harte welkom, net als overtollige bouwmaterialen zoals dakplaten, gaas en vijverplastic.

Wil je op een andere manier bijdragen of meer weten? Stuur een mailtje naar klaartje@mobileorchards.com

Wedstrijd: Bedenk naam voor voedselbuurtbos

kaart lokatie voedselbuurtbos Zoetermeer

Stichting Voedselbuurtbos i.o. schrijft een wedstrijd uit voor het bedenken van de naam voor het voedselbuurtbos dat zal grenzen aan de Zoetermeerse wijken Meerzicht en Buytenweg en de Haagse wijk Leidschenveen. Grijp uw kans en misschien krijgt dit unieke buurtbos dan de naam die u heeft bedacht! De winnaar wordt bovendien beloond met een voedselbosverrassingspakket van Buurttuin De Zoete Aarde, waar op dit moment al planten voor het voedselbuurtbos groeien.

‘Treemanspolder’

Nederland telt inmiddels zo’n tweehonderd hectare aan voedselbossen. Het voedselbuurtbos, dat naar verwachting vanaf begin 2021 onderdeel wordt van de Nieuwe Driemanspolder, heeft vooralsnog de werknaam ‘Treemanspolder’. Het komt te liggen in een gebied voor (piek)waterberging, natuur en recreatie. Zoals op de succesvolle en productieve startbijeenkomst van 27 november jl. naar voren kwam, kunnen de doelen van het voedselbuurtbos in drie woorden worden
samengevat: voedsel, vriendschap en kennis. Buurtbewoners kunnen er straks dicht bij huis de natuur in, elkaar ontmoeten, kennis delen en voedsel komen plukken, zoals noten, fruit en kruiden. Ook wordt het een plek voor educatie en onderzoek op het gebied van biodiversiteit en ecologische, circulaire voedselproductie in stedelijk gebied.

De stichting is op zoek naar een pakkende naam, die refereert aan de elementen voedsel, kennis en buurt. Een verwijzing naar de historie van het betreffende gebied zou ook mooi zijn. Mail uw suggesties onder vermelding van uw naam en adres naar info@mobileorchards.com. De wedstrijd sluit op 7 februari 2020. De winnaar ontvangt persoonlijk bericht en zal met de nieuwe naam voor het voedselbuurtbos bekend worden gemaakt op Voedselbuurtbos.nl, social media en in de krant. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.

Voor meer informatie: Astrid van Beek, astrid@mobileorchards.com


Tekst: Joyce Bennis


Beeld: Kaart van Hoogheemraadschap van Rijnland. (zie bijlage)
Het voedselbuurtbos (binnen de rode driehoek) zal grenzen aan de Zoetermeerse wijken Meerzicht en Buytenweg en de Haagse wijk Leidschenveen.

GELD & MENSKRACHT GEZOCHT!

popeye

Lieve mensen, the time has come… jullie kunnen helpen!

Wie weet :
– een jurist die pro deo kan helpen een stichting op te richten?
– iemand die kan helpen met communicatie? facebook, de website, instagram etc
– een penningmeester
– andere interessante bestuursleden,
en
– SPONSORS! we gaan de bomen waarschijnlijk sneller nodig hebben dan we vooraf verwachten, en willen ze graag gaan bestellen. We zijn nu vooral op zoek naar bedrijven/mensen waarmee we hier afspraken over kunnen maken. Zodra de stichting op poten staat, moet het ook mogelijk worden dat bomen per stuk worden geadopteerd. Tot die tijd kan je natuurlijk altijd nog mee doen aan Lease a Tree.

Neem contact op!

Voedselbuurtbosconferentie Leidschenveen

Op woensdagavond 15 mei werd Ajax landskampioen. Maar tegelijkertijd werd ook de 2e voedselbuurtbosconferentie gehouden. Dit keer in de bibliotheek in de Haagse wijk Leidschenveen, die direct grenst aan het gebied waar Astrid en Klaartje het voedselbuurtbos willen beginnen. Ondanks het voetbal, liep de zaal snel voor met een brede afvaardiging van circa dertig omwonenden, docenten, natuurliefhebbers, wandelaars en ondernemers.

Albert Zwijnenburg, groenbeheerder van het stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg, deed de aftrap. Hij is enthousiast over het plan, verklapt hij vast. Hoewel de gemeente Zoetermeer het beheer van het gebied zal voeren, zullen ook de bewoners van Leidschenveen er baat bij hebben: de Nieuwe Driemanspolder waarin het voedselbuurtbos moet verrijzen, sluit aan op het resterende Haagse groen. Een deel daarvan zal de komende jaren bebouwd moeten worden om nieuwe bewoners te kunnen huisvesten, het groen dat overblijft is wat hem betreft heilig.

Als de dames hun ideeën toelichten, blijkt al dat er in de zaal veel vragen zijn. Hoe zijn ze van plan om te gaan met onverlaten die de oogst komen stelen, zijn ze bereid samen te werken met andere organisaties en bedrijven, hoe kunnen mensen nu vast helpen? Net als in Zoetermeer, blijkt er ook in Leidschenveen een groot draagvlak voor de plannen te zijn.

 

Heeft u deze gelegenheid gemist, en wil u er volgende keer wel bij zijn? Abonneer u dan op de nieuwsbrief van MobileOrchards.com. U kan nu ook al helpen, door het invullen van de survey, door Mobile Orchards en Kambisa!BeHeard. te volgen op sociale media en onze berichten te verspreiden. 

 

Survey voedselbuurtbos

screenshot CC0 afbeelding 01/24/2017 via pxhere https://pxhere.com/nl/photo/549209

Om vast een beeld te krijgen van de dingen die de buurtbewoners in het voedselbos hopen te vinden, en wat ze daarvoor willen doen, hebben we studenten van de Haagse Hogeschool gevraagd een survey te houden. Ze doen dat online, en zijn op donderdagen vaak in Meerzicht en Leidschenveen te vinden. U doet ons, en hen, een groot plezier de survey in te vullen, en hen te wijzen op plekken waar ze meer respondenten kunnen vinden.  De informatie die ze verzamelen helpt ons vast te stellen welke aspecten van het voedselbuurtbos het belangrijkst zijn. Daarnaast geeft het ook partners als de gemeente inzicht in de betrokkenheid van de buurtbewoners – een basisvoorwaarde om te straks kunnen starten!

In onderstaande tekst, stellen de studenten zichzelf voor. Heeft u twijfel of degene die u aanspreekt wel echt een van hen is? Neem dan contact met ons op, alle studenten hebben ons directe nummer bij zich.

Hoi!
Wij komen ons even voorstellen. Wij zijn Cheyenne, Daphne, Thamar, Anouk, Annemay en Corrieke; derdejaars studenten Voeding en Diëtetiek van de Haagse Hogeschool. Deze maand mei zullen we ons bezig houden met het toekomstige voedselbuurtbos in de Treemanspolder. Er zal een onderzoek uitgevoerd worden naar de interesse en behoeften van de omwonenden die het buurtbos kunnen gaan gebruiken. Deze informatie zal verzameld worden door middel van enquêtes.
Wat vindt u van het idee van een voedselbuurtbos? Wij willen graag uw mening horen door middel van deze enquête! Alvast bedankt!

 

[googleapps domain=”docs” dir=”forms/d/e/1FAIpQLSejtNJ13Hs5WK4kKPY45DZ-k_cYSI0aWulaSyIuEZ1Dp9bgzg/viewform” query=”embedded=true” width=”700″ height=”520″ /]

 

Uitnodiging informatieavond voedselbuurtbos, 15 mei in Leidschenveen

foto midden: Astrid van Beek toont de kaart van de Nieuwe Driemanspolder, foto: Simone Langeveld

Denk mee over de plannen voor het voedselbuurtbos!

Als het aan Mobile Orchards en Kambisa!BeHeard ligt, krijgt Zuid Holland er eind 2020 een voedselbuurtbos bij. Dit moet verschijnen in de Nieuwe Driemanspolder, een voormalig landbouwgebied tussen Zoetermeer en Leidschenveen dat momenteel wordt omgevormd naar een natuur-, recreatie- en (piek)wateropvanggebied.

samenwerking
Om het voedselbuurtbos te realiseren willen de initiatiefnemers Astrid van Beek en Klaartje Jaspers graag samenwerken met maatschappelijke organisaties, scholen, gemeenten, fondsen, ondernemers en omwonenden.

Daarom nodigen we u graag uit voor de informatieavond op

woensdag 15 mei  19.15 – 20.30 uur inloop vanaf 19 uur

bibliotheek Leidschenveen Emmy Belinfantedreef 7, Leidschenveen 

programma
Het programma bestaat uit een inleiding over voedselbossen en een toelichting op onze ideeën voor het voedselbuurtbos. Na afloop is er gelegenheid tot het stellen van vragen, het uitwisselen van gedachten en het inbrengen van ideeën.

Deelname is gratis, maar we vinden het wel fijn als u zich vóór 15 mei aanmeldt via het aanmeldformulier.

Meer informatie over het voedselbuurtbos en de deelnemende organisaties vindt u op MobileOrchards.com en Kambisa.org

foto midden: Astrid van Beek toont de kaart van de Nieuwe Driemanspolder, foto: Simone Langeveld
foto midden: Astrid van Beek toont de kaart van de Nieuwe Driemanspolder, foto: Simone Langeveld

 

Wethouder neemt verzoek grond in ontvangst

Tijdens de NLDoet actie bij Perenboomgaard Hof van Seghwaert op 16 maart 2019, heeft wethouder Jakobien Groeneveld het verzoek voor de grond voor het voedselbuurtbos in de Nieuwe Driemanspolder in ontvangst genomen. Na veel voorgesprekken met de gemeente, zijn we uiteindelijk uitgekomen op een verzoek voor een perceel van 4 hectare voor tien jaar. Daarnaast vragen we hen bij de inrichting van het omliggende deel wel alvast rekening te houden met een mogelijke uitbreiding van het voedselbuurtbos in de toekomst – bijvoorbeeld door grote groepen met één dominante boomsoort te vervangen door groepen met een bredere variatie aan eetbare soorten.

Naast onze verzoeken aan fondsen, hebben we ook aan de gemeente Zoetermeer gevraagd om een bijdrage aan de kosten voor de voorbereiding, het buurtonderzoek, het gezamenlijk ontwerp en de aanplant van het bos zelf. De gemeente krijgt daarvoor in 2021 al een bos, maar als beheerders zullen we nog een aantal jaren veel jam en kruiden moeten verkopen om uit de kosten te komen. Eventuele winst die kan ontstaan naarmate het bos ouder wordt en meer oogst opbrengt, gaat terug in de stichting.

Tot slot vragen we de gemeente Zoetermeer om het afval van de groendiensten (snoeiafval,  boomstronken, evt. schoon materiaal uit bladkorven), en steun bij zaken als de PR en contacten met scholen en wijktuinen, waar we de komende tijd al samen mee zullen werken. Zo kweken we al plantgoed op met het Wellant College, en staan de eerste bomen al te groeien op wijktuin De Zoete Aarde. De komende tijd komen daar nog meerdere locaties bij.

28 maart lichten we het plan toe bij de Groene Loper. Daarna is het aan de gemeente: mogen we die grond gebruiken, of niet?

Wil je ons nu vast steun betuigen, zodat we straks kunnen tonen dat we een heleboel medestanders hebben? Laat het ons weten, op het Ik doe mee!- formulier. Samen staan we sterk!

Screen Shot 2019-03-21 at 14.29.57
wethouder Groeneveld neemt het verzoek voor de grond voor het voedselbuurtbos in ontvangst van de generatie die de vruchten straks moet kunnen plukken: de scholieren van nu

Groenliefhebbers gezocht! M/V/oud/jong/inheems/uitheems

screenshot CC0 afbeelding 01/24/2017 via pxhere https://pxhere.com/nl/photo/549209

Om vast in kaart te brengen wat Zoetermeer aan eetbaar groens te bieden heeft, en wat we daaraan toe kunnen voegen met het voedselbos, gaan we 16 maart met een NLDoet actie ‘Schatzoeken: verhalen over bomen‘ op zoek naar de groenverhalen van de bewoners. Tijdens wandelingen en tuinbezoeken vragen we vrijwilligers om een portret te maken van de groenliefhebbers en de planten die ze beminnen. Dat kan in de vorm van een tekst, foto’s, video’s op een podcast.

Wat is het plan?
Vrijwilligers en groenliefhebbers spreken 16 maart vanaf 13.00 af bij het Hof  van Seghwaert, Gaardedreef 169 in Zoetermeer. Samen gaan ze op pad. De vrijwilliger vraagt de groenliefhebber naar zijn of haar relatie met de bomen en planten die ze onderweg tegenkomen, maakt aantekeningen, geluidsopnames en foto’s, en legt de locaties vast van de planten die besproken worden. Op deze manier help je ons in kaart te brengen wat Zoetermeer te bieden heeft, aan stekmateriaal, aan kennis, en aan verhalen. De beste verhalen zullen gepubliceerd worden op onze website, en wellicht ook in een buurtkookboek waar we de komende tijd met de inwoners van Meerzicht/Buytenwegh en Leidschenveen aan zullen werken.

Wil je meedoen als groenliefhebber, of ken je iemand die we zouden moeten interviewen? Stuur een mailtje naar info@mobileorchards.com of info@kambisa.org met ‘groenliefhebber’ in de onderwerpregel. Wil je meedoen als vrijwilliger? Geef je op via https://nldoet.nl/klus/schatzoeken-verhalen-over-bomen

QnA:

  • Ik wil wel meedoen, maar het groen dat ik wil laten zien, ligt niet bij het Dorp, en ik heb geen zin/mogelijkheid om daarheen te komen.
    Als het groen dat je wil laten zien, wel in de buurt van Zoetermeer of Leidschenveen is, en we een vrijwilliger kunnen vinden die daar heen wil komen, kan dat ook. Laat het ons zo snel mogelijk weten, dan gaan we voor je op zoek.
  • I would like to participate, but I don’t speak Dutch and/or I don’t know Dutch plants
    If you speak English, we can couple you with an English speaking volunteer. If you speak any other language than English, let us know as soon as possible, so we can look for volunteers who speak your language. If you now anybody who could be that volunteer, or who could translate for your volunteer, we would like to hear about it too.
    In both cases, you may have knowledge of plants that are not found in Zoetermeer (yet), so if you can, please show us some pictures of the plants you love most, and tell us about them. Perhaps we can find a way to integrate them in the community food forest in a later stage, if they have a chance of survival here. Even if they don’t, we might be interested to describe them on the website, or try them in our food forest in Chilonga, Zambia.
  • Ik wil wel meedoen, maar ik, mijn vrijwilliger of mijn groenliefhebber, is slecht ter been.
    Laat het ons op tijd weten, dan zoeken we samen een oplossing. Dat kan zijn in de vorm van een (leen)rolstoel en vervoer met de dienst van UVV, of in de vorm van een aangepast plan. Je kan bijvoorbeeld ook op huisbezoek gaan, en een ‘ wandeling’ maken door de tuin of door een fotoalbum.
  • Ik wil graag meedoen, maar ik kan 16 maart niet.
    Ben je zelf een groenliefhebber die graag verhaal wil doen? Dan ontvangen we graag je verhaal en foto’s. Ben je een vrijwilliger, en weet je iemand die je zou willen interviewen, dan geldt hetzelfde. Ben je een van de twee, maar heb je nog geen match? Mail ons dan in de loop van maart, tegen die tijd hopen we een goede lijst namen te hebben van mensen aan wie we je kunnen koppelen.
  • Foto’s maken lukt nog wel, maar ik heb geen flauw idee hoe ik daar een fatsoenlijke tekst, video of podcast van maak.
    Geen probleem, we doen dit samen met Kambisa!BeHeard, van origine een media organisatie. We geven je voor- en achteraf tips, en helpen je waar dat nodig is.

Groot draagvlak voor voedselbos

Het werd behoorlijk druk in het Buitenbeest. Zo’n 45 mensen hebben onze plannen aangehoord en met ons meegedacht over hoe we die tot een succes kunnen maken.
Onder de deelnemers waren mensen die actief zijn in de Zoetermeerse politiek, mensen die op de een of andere manier begaan zijn met het milieu en/of betrokken via een  vrijwilligersorganisatie. Uiteraard staat in dit stadium nog weinig vast. Maar wat zeker wel vaststaat is dat er een behoorlijk groot draagvlak is voor een voedselbuurtbos in de nieuwe Driemanspolder (N3MP).

chrisChris Velthuysen treedt vandaag op als dagvoorzitter en opent de conferentie met een korte introductie van het programma. Chris is actief in IVN en betrokken bij de Balijhoeve en de natuurtuin in het Westerpark. Hij benadrukt dat de bedoeling van deze avond is om te peilen of er voldoende draagvlak is en ook om vooral samen op zoek te gaan naar ideeën om het voedselbuurtbos tot een succes te maken.

Wouter van Kleef is namens de gemeente Zoetermeer senior projectcoördinator van de Nieuwe Driemanspolder. Hij brengt de aanwezigen op de hoogte van de huidige stand van zaken. Bij de herinrichting van het gebied trekken het Hoogheemraadschap, de provincie en de gemeenten Den Haag, Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer samen op. De primaire functie van N3MP is waterberging. Het gebied moet gaan voorzien in de n3mp.pngopvang van veel overtollig water. Secundair, maar zeker niet onbelangrijk is dat de betrokken partijen veel waarde hechten aan natuur en recreatiemogelijkheden.

N3MP is ongeveer 320ha groot en bevat vooral veel water. De polder ligt voor een deel in de gemeente Zoetermeer en voor een ander deel in de gemeente Leidschendam-Voorburg. Het beheer van N3MP komt straks in handen van het Hoogheemraadschap voor het “natte” gedeelte. De gemeenten Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg beheren de droge delen. Voor het natuur/recreatie deel zijn veel initiatieven aangemeld, waaronder dat van Astrid en Klaartje met betrekking tot het voedselbos. Dat voedselbuurtbos moet – als de plannen straks zijn uitgewerkt, voldoen aan de gestelde criteria en op voldoende draagkracht kunnen rekenen – verrijzen in de zuidwestpunt van het gebied.

Dan is het de beurt aan de initiatiefneemsters Astrid van Beek en Klaartje Jaspers. Op dit moment bestaat de “organisatie” uit een initiatief Mobile Orchards en de stichting Kambisa!BeHeard. De dames denken nog na over de toekomstige organisatievorm, mogelijk een coöperatie. Ze leggen eerst even uit wat een voedselbos nu precies is.
Er zijn veel verschillende soorten. Zo heb je voedselbossen waar de nadruk ligt op het produceren van voedsel. Astrid en Klaartje mikken meer op de aspecten educatie en participatie. Zoals elk type voedselbos gaat ook deze “Treemanspolder” bestaan uit een flink aantal begroeiings-lagen.

lagen in voedselbos

Voedselbossen zijn natuurlijk niet nieuw. Zeker niet als je dat mondiaal bekijkt. Bepaalde delen van het Amazonegebied zijn al heel lang geleden gecultiveerd als voedselbos. Ook op de hellingen van de Kilimanjaro en Mount Meru vind je voorbeelden. In Nederland is het  natuurlijk wel een wat ander verhaal. Denk aan weinig zonlicht en heel veel mensen. Maar toch zijn er ook in Nederland op een flink aantal plaatsen mensen opgestaan, die ons nu als voorbeeld kunnen dienen.

Astrid en Klaartje benadrukken de voordelen van zo’n voedselbos. Denk aan zaken als het verhogen van de biodiversiteit, het verbeteren van leefmilieu en gezondheid en beperking van klimaatrisico’s. Daar komen dan educatie, recreatie en sociale samenhang nog bij.

Eén van de dingen die Mobile Orchards nu al doet is het Lease-A-Tree project. Het idee is dat particulieren een bak met planten en (baby)bomen kunnen leasen om ze groter te laten groeien. Als ze te groot worden voor de tuin of het balkon worden ze overgezet naar het voedselbuurtbos. Eventueel met een verhaal van de “opvoeders” erbij. Dat idee vindt een hoop bijval in de zaal.

hutten bouwen.pngDe dames denken – voor als het voedselbos er eenmaal staat – o.a. aan een Outdoor Supermarkt (met je mandje het bos in om te  plukken en dan bij de kassa afrekenen), een buurtbos, een survivalbos en een Outdoor School.

De presentatie leidt tot een ware stormvloed aan vragen uit de zaal, waarvan helaas slechts een klein deel hier en nu beantwoord kan worden. Veel moet allemaal nog helder worden in de komende maanden. Het goede nieuws is natuurlijk dat je er nog behoorlijk wat invloed op kunt uitoefenen. En dat is nou juist de bedoeling van deze conferentie: wie voelt zich er bij betrokken en wil meedenken/-praten? In de workshops die later op de avond op het programma staan kunnen de aanwezigen al een aanzet maken.

sanderSander Dikstra is specialist natuur- en milieu educatie voor de gemeente Rotterdam. Hij heeft al flink wat ervaring opgedaan met de educatieve aspecten van een voedselbos in Vlaardingen. Hij is erg enthousiast over de mogelijkheden om kinderen iets bij te brengen door ze vooral te laten beleven wat er in zo’n voedselbos gebeurt. Dat gebeurt dus ook vandaag de dag in Rotterdam. Het blijkt dat de jeugd het leuk vindt om in en over de natuur te leren. Naast een hoop voordelen biedt het bezoek van jongeren ook wel wat aandachtspunten met zich mee. Sander noemt dat “kindererosie”,  Het staat vast nog niet in de Van Dale, maar dat kan niet lang meer duren. Sander wil zijn ideeën graag delen ten behoeve van het Zoetermeerse initiatief. De presentatie van Sander vind je hier.

De volgende spreekster is Marga van der Tol. Marga is betrokken bij het vleermuisplatform in Zoetermeer. Ze is niet alleen gekomen. Zo ongeveer het hele kernteam is met haar  meegekomen om naar de plannen van Astrid en Klaartje te luisteren. Maar ook om een lans te breken voor hun eigen initiatief. Vleermuizen hebben het namelijk niet makkelijk in onze omgeving. Ze hebben om te beginnen al niet een vleermuizengoed imago. Veel mensen vinden ze eng. Maar in feite zijn het erg nuttige dieren. Ook voor de mens. Ze jagen namelijk op insecten. En dan vooral op muggen. Een vleermuis eet in een nacht plm. 3.000 muggen op. Tja, en mensen zijn nu niet bepaald dol op muggen. Dus eigenlijk is de vleermuis onze grote vriend.

Een tweede probleem met (in elk geval een deel van de) vleermuizen is hun “huis”. Sommige soorten leven in bomen, andere typen wonen in de spouwmuren van onze huizen. Je ziet ze niet, je hoort ze niet, maar ze zijn er wel. En ’s-nachts komen ze tevoorschijn om hun nuttige werk te doen. Ten behoeve van een betere isolatie worden spouwmuren dicht gespoten, waardoor de vleermuis moet verkassen en de muggen in onze woonwijken weer feest vieren.

Door speciale kasten (voor elk type vleermuis is er een anders gevormde kast) op te hangen in de N3MP krijgen we de kans om de noodlijdende vleermuizen te helpen overleven. En onszelf het plezier te gunnen om daar zonder muggenbulten te recreëren. Kortom: een win-win situatie!

happenHet is inmiddels etenstijd geworden en ook daar is aan gedacht. En hoewel het voedselbos nog moet verrijzen, komt het eten deels uit het bos. Naast een lekker broodje is er – hoe toepasselijk –  bospaddenstoelensoep. En die gaat er uiteraard wel in. Tijdens het eten valt op dat de interactie niet stil valt. Iedereen raakt met iedereen in gesprek. Het enthousiasme is letterlijk voelbaar.

workshopsNa de maaltijd is het tijd voor de workshops. De deelnemers splitsen zich op in vier groepen, die elk een bepaald thema gaan uitdiepen. De deelnemers die zich rondom Astrid hebben verzameld, duiken in de workshop “Bes of bei?”. Het thema is Biodiversiteit. Klaartje heeft de grootste groep. Deze mensen hebben gekozen voor de workshop “Bomen maken het bos”, met als centrale thema Participatie.  Sander leidt de workshop “Boom in klas”. Hier is het thema Educatie. Marga en haar team staan klaar om met geïnteresseerden in de workshop “Vriend of vijand” verder te praten over het voedselbos en vleermuizen. De groepen krijgen allemaal een eigen plekje in het Buitenbeest om hun ideeën te ventileren en met elkaar te bespreken.

Inmiddels is ook de wethouder Jakobien Groeneveld aangeschoven en komen de groepen weer bij elkaar. Chris heeft niet alleen de groepen achter de vodden gezeten met zijn stopwatch maar ook de stoelen in een kring gezet. Want dat is wat we nu gaan doen: met elkaar praten over de kansen en bedreigingen.

plenaire terugkoppelingDeelnemers uit elke groep geven nu een korte presentatie van de uitkomsten. En dat valt zeker niet tegen. Eigenlijk kun je wel stellen dat alle aanwezigen erg enthousiast zijn over het idee van Astrid en Klaartje om een voedselbos te creëren in de N3MP. Het resultaat is een enorme hoeveelheid nieuwe ideeën. Het wordt al snel duidelijk dat veel van die aanvullende ideeën op de één of andere manier gaan bijdragen aan het succes.

Als laatste komt de wethouder aan het woord. Zij is overduidelijk een fan van het initiatief en wil dat van harte ondersteunen. Vooral ook omdat het educatieve kanten heeft en mensen uit verschillende culturen bij elkaar kan brengen.

Astrid en Klaartje hebben nog een leuke bak voor de wethouder. Gelukkig geen schuine, maar zo één met een paar eetbare planten erin. Ook voor de andere gastsprekers hebben ze een kleine attentie meegebracht om hun waardering te kunnen uiten.

Chris sluit de conferentie af met een woord van dank aan alle aanwezigen, de aankondiging van een tweede conferentie in Leidschenveen en de belofte dat de resultaten zullen worden gecommuniceerd naar de bekende mailadressen. En er zullen – zodra er weer wat te bespreken valt – nieuwe bijeenkomsten volgen.